Thứ Ba Tuần XXXIII Thường Niên

 Cung hiến đền thờ Thánh Phê-rô và đền thờ Thánh Phao-lô ở Rôma

2Mcb 6,18-31; Lc 19,1-10

ƠN CỨU ĐỘ GIỮA LÒNG NHÀ THỜ SỐNG ĐỘNG

Trang Tin Mừng Luca 19,1-10 mà Hội Thánh dùng trong ngày lễ Cung hiến đền thờ Thánh Phê-rô và Thánh Phao-lô ở Rôma không chỉ là một bài tường thuật cảm động về cuộc gặp gỡ giữa Đức Giêsu và ông Da-kêu, nhưng còn là một biểu tượng sống động cho chính công trình thiêng liêng của việc xây dựng và thánh hiến đền thờ nơi Chúa hiện diện – không chỉ bằng đá và gỗ, nhưng trong chính tâm hồn và đời sống hoán cải của con người. Trong bối cảnh của lễ cung hiến hai đền thờ lớn và cổ kính – nơi tôn kính hai vị Tông Đồ nền tảng của Giáo Hội – câu chuyện về Da-kêu lại càng trở nên ý nghĩa: nơi Đức Giêsu đến, nhà trở thành đền thờ, lòng người được thanh tẩy và biến đổi, và chính những gì bị loại trừ, bị xem là ô uế, lại trở thành điểm chạm của ơn cứu độ.

Da-kêu là người thu thuế, là kẻ bị xã hội Do Thái loại trừ vì cộng tác với chính quyền Rôma, bị cho là tội lỗi và gian tham. Nhưng trong ông vẫn có một điều gì đó thao thức, khát vọng – ông tìm cách để thấy Đức Giêsu. Cử chỉ leo lên cây sung không chỉ nói lên vóc dáng thấp bé thể lý, mà còn diễn tả nỗ lực vượt lên những giới hạn cá nhân và xã hội để gặp Đấng ông hằng mong đợi. Hành động của Da-kêu là biểu tượng cho một tâm hồn khát khao sự sống mới, một “đền thờ” tuy nhỏ bé nhưng vẫn mở toang cánh cửa chờ Chúa đến. Đức Giêsu không chờ ông đến với mình trong đền thờ Giêrusalem hay tại nơi cầu nguyện long trọng nào, nhưng chính Người đi bước trước, ngước nhìn lên và gọi tên: “Này ông Da-kêu, xuống mau đi, hôm nay tôi phải ở lại nhà ông!”.

Câu nói ấy không chỉ làm đảo lộn quan niệm xã hội lúc bấy giờ, mà còn đảo lộn cả nội tâm của Da-kêu: nhà ông, nơi từng bị xem là chốn tội lỗi, nay trở thành nơi Chúa ngự; ông, kẻ bị xã hội loại trừ, nay trở thành kẻ được Thiên Chúa đoái thương. Và điều kỳ diệu là chính cuộc gặp gỡ ấy làm bùng nổ một cuộc hoán cải nội tâm thật sự: ông Da-kêu tự nguyện chia sẻ tài sản, đền bù thiệt hại, sống công bằng và bác ái. Không có một mệnh lệnh nào, không có một điều luật nào ép buộc, chỉ có tình yêu và lòng thương xót của Đức Giêsu đã làm tan chảy một con tim chai đá, biến một tội nhân thành người công chính.

Trong ánh sáng của lễ Cung hiến hai đền thờ, chúng ta không thể không chiêm ngắm chính công trình của Thiên Chúa được dựng xây nơi những tâm hồn được thánh hóa. Thánh Phê-rô và Thánh Phao-lô – hai vị đại Tông Đồ được kính nhớ qua hai đền thờ vĩ đại – đều là những con người đã từng yếu đuối, sa ngã, thậm chí chống đối Chúa, nhưng cũng chính họ đã được Chúa tuyển chọn, hoán cải và sai đi xây dựng Hội Thánh bằng chính đời sống hiến dâng trọn vẹn. Phê-rô chối Thầy ba lần, nhưng đã khóc lóc ăn năn và yêu mến đến tận cùng. Phao-lô từng bắt đạo, nhưng sau cuộc gặp gỡ trên đường Đa-mát, ông trở nên khí cụ tuyển chọn, rao giảng Tin Mừng đến tận cùng trái đất. Cả hai đã trở thành những “đền thờ sống động”, nơi Chúa Thánh Thần ngự trị, và qua họ, Hội Thánh được thiết lập và phát triển. Vì thế, việc cung hiến các đền thờ mang tên hai ngài không chỉ là một nghi thức phụng vụ, nhưng là sự tưởng niệm sống động về hành trình đức tin và lòng trung thành với sứ mạng loan báo Tin Mừng.

Ngày nay, giữa lòng thế giới hiện đại với biết bao tiếng gọi của vật chất, thành công và hưởng thụ, tâm hồn con người dễ bị xao lãng và đánh mất cảm thức thiêng liêng, thậm chí nhiều người còn xa rời các nhà thờ hữu hình. Tuy nhiên, bài Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta một cách mạnh mẽ: đền thờ Thiên Chúa không chỉ là những công trình tráng lệ, mà chính là tâm hồn mỗi người, là gia đình, là cộng đoàn, là nơi Chúa muốn ngự đến nếu ta biết mở lòng. Khi Đức Giêsu nói với Da-kêu: “Hôm nay ơn cứu độ đã đến cho nhà này”, Người cũng đang nói với mỗi người chúng ta: ơn cứu độ không xa vời, không cần đợi đến đền thờ lớn, mà chính nơi lòng thống hối, nơi lòng khát khao gặp gỡ Thiên Chúa, nơi sự hoán cải và tình yêu cụ thể, thì Chúa đang hiện diện và biến đổi. Ngài đến với Da-kêu, một người bị xã hội khinh chê, cũng là để dạy chúng ta rằng không ai bị loại trừ khỏi lòng thương xót của Thiên Chúa; không có tội nhân nào không thể trở thành thánh nhân nếu họ biết mở lòng trước ánh mắt của Chúa.

 Như vậy, mỗi lần chúng ta bước vào nhà thờ, hay mỗi lần chúng ta đọc Tin Mừng, chính là lúc Chúa muốn bước vào “nhà” của tâm hồn ta – để thánh hóa, biến đổi, và xây dựng nên một đền thờ đẹp đẽ cho sự hiện diện của Thiên Chúa.

Trong đời sống cụ thể hôm nay, lời mời gọi của Tin Mừng về cuộc gặp gỡ và hoán cải không dành riêng cho những người thu thuế như Da-kêu, mà dành cho mọi Kitô hữu chúng ta – những người nhiều khi cũng bị “lùn” trong đời sống thiêng liêng, khi tâm hồn nghèo nàn đức tin, hoặc bị đè nặng bởi bao tội lỗi, tham lam, ích kỷ, định kiến và lạnh lùng với người khác. Giống như Da-kêu, chúng ta cần tìm lại sự thao thức muốn gặp Chúa – dám “leo lên” khỏi những thói quen cũ, vượt qua những rào cản xã hội hay nỗi sợ hãi bị đánh giá – để có thể thấy và nghe tiếng Chúa gọi mình.

Khi Chúa nói: “Hôm nay tôi phải ở lại nhà anh”, chúng ta có sẵn lòng đón rước Ngài vào ngôi nhà lòng mình? Có sẵn sàng để Ngài thay đổi cách sống, thay đổi lối nghĩ, thay đổi những giá trị ta đang theo đuổi? Và như Da-kêu, liệu ta có đủ can đảm để hành động cụ thể: chia sẻ của cải, làm lại công bằng, yêu thương người nghèo, chuộc lỗi với tha nhân? Đó chính là lúc đền thờ tâm hồn ta được “cung hiến” thật sự cho Chúa.

Cũng vậy, mỗi cộng đoàn Kitô hữu hôm nay, dù là giáo xứ lớn hay nhỏ, dù nghèo khó hay phồn thịnh, đều có thể trở nên “đền thờ sống động” nếu mọi thành phần cùng nhau sống Tin Mừng của lòng thương xót. Khi linh mục, tu sĩ và giáo dân biết tha thiết tìm kiếm Chúa như Da-kêu, biết đón nhận nhau với lòng bao dung như Chúa Giêsu, và biết sống tinh thần hoán cải cụ thể bằng việc bác ái, chia sẻ, xây dựng tình huynh đệ – thì cộng đoàn ấy sẽ trở thành nơi Chúa ngự thật sự, là đền thờ thiêng liêng phản chiếu ánh sáng tình yêu Thiên Chúa cho thế giới.

Trong một thế giới mà nhiều người đã mất cảm thức linh thiêng và xa rời Giáo Hội, chúng ta được mời gọi trở nên những viên đá sống động để xây dựng đền thờ Hội Thánh – không phải bằng lời giảng suông, mà bằng chứng tá sống động của lòng hoán cải, công bằng và bác ái.

Ước gì khi chúng ta mừng lễ Cung hiến hai đền thờ thánh Phêrô và Phaolô hôm nay, mỗi người chúng ta cũng biết nhìn lại đền thờ tâm hồn mình: đền thờ ấy có đang mở cửa cho Chúa ngự vào không? Có còn khả năng rung động và thao thức như Da-kêu xưa? Có dám hoán cải và hành động cụ thể để đón lấy ơn cứu độ?

Và hơn nữa, ước gì chúng ta cũng trở nên khí cụ để Chúa dùng, như hai vị đại Tông Đồ, để tiếp tục xây dựng Hội Thánh nơi những tâm hồn đang bị đánh mất, nơi những vùng ngoại biên đức tin của thế giới hôm nay. Bởi vì Con Người đã đến để tìm và cứu những gì đã mất, và Ngài vẫn đang đi ngang qua cuộc đời chúng ta mỗi ngày, ngước nhìn và mời gọi: “Hôm nay, Ta muốn ở lại nhà con”. Amen.

Lm. Anmai, CSsR